«Նոր թատրոն ստեղծելու կարիք չկա, պարո՛ն Չալդրանյան»

Սոս Սարգսյանի անվան համազգային պետական թատրոնի դերասանները, օգտվելով իրենց սահմանադրական իրավունքից, դեկտեմբերի 1-ից հայտարարում են անժամկետ նախազգուշական գործադուլ: Պահանջը հետևյալն է` Վիգեն Չալդրանյանը պետք է հեռանա թատրոնի տնօրենի և գեղարվեստական ղեկավարի պաշտոնից:

Համազգային թատրոնի դերասան, ՀՀ վաստակավոր արտիստ ԴԱՎԻԹ ՀԱԿՈԲՅԱՆԸ լրագրողների հետ հանդիպման ժամանակ ընդգծեց, որ գնալու են մինչև վերջ, և բացեց պատմության կծիկը: Երկու տարի առաջ առանց թատրոնի ստեղծագործական խմբի կարծիքը հարցնելու, առանց խորհրդակցելու, շատ անսպասելի, մշակույթի նախկին նախարար Արմեն Ամիրյանը ներկայացրել է Համազգայինի ապագա գեղարվեստական ղեկավարին: «Շոկային էր մեզ համար, հեռուստատեսության ներկայութամբ կոռեկտ չհամարեցինք ինչ-որ բան ասել, բայց անմիջապես հետո մեր բողոքը հայտնեցինք և՛ նախարարին, և՛ ապագա գեղարվեստական ղեկավարին: Իսկ արդեն ծրագրային ելույթը լսելուց հետո բացահայտ ասացինք, որ չենք ուզում կառավարես թատրոնը»: Չալդրանյանը խոստանում է, որ գնալու է Ամերիկա, գործերն ավարտի, և եթե մեկ ամիս հետո սառն ուղեղով դատելուց հետո, զանգեն ու պնդեն իրենց պահանջը, ինքը չի վերադառնա: Մեկ ամսից պահանջը կրկնում են, բայց ի պատասխան Չալդրանյանն ասում է, որ իրեն նախարարն է նշանակել, նա էլ պետք է հետ կանչի: «Նախարարը ձեռքը խփեց սեղանին և ասաց` այսպես է լինելու և վերջ, և արեց մի զարմանալի հայտարարություն` վերջապես ձեր թատրոնին լուրջ կվերաբերվեն: Ստացվում է, որ 25 տարի մեր թատրոնին անլուրջ են վերաբերվել: Եվ հետևեց հաջորդ անհեթեթ ձևակերպումը` ձեր թատրոնում մթնոլորտ չկա, օրինակ, որ ընկերոջս ասեմ` կնոջդ վերցրու, գնանք Դավիթենց թատրոն շամպայն խմենք,- հստակեցրեց դերասանը և հավելեց։- Թատրոնը շամպայն խմելու տեղ չէ, պարոնայք պետական այրեր, թատրոնը մարդկային փոխհարաբերություններ ցուցադրելու, մարդկային փոխհարաբերություններ «վաճառելու» տարածք է, մենք երեկոյան դա ենք վաճառում հանդիսատեսին: Եվ եթե թատրոնի ներսում չեն ստացվում մարդկային հարաբերություններ, երեկոյան մեր վաճառած փոխհարաբերությունները կեղծ են, և այդ բեմից արդեն տհաճ հոտ է գալիս»:

Ինչևէ, թատրոնում կրքերը գնալով բորբոքվում են, իսկ Չալդրանյանը ստանում է նաև տնօրենի պաշտոնը: Այսօր արդեն պարզվել է որ «ՊՈԱԿ-ների մասին» օրենքի համաձայն` նույն մարդը չի կարող լինել և՛ տնօրեն, և՛ գեղարվեստական ղեկավար: ՈՒշացած այս բացահայտումից հետո Վիգեն Չալդրանյանը հրաժարվել է գեղարվեստական ղեկավարի պաշտոնից և հայտարարել, որ հրաժարվում է ոչ թե դերասանների պահանջով, այլ օրենքի ուժով: Գեղարվեստական ղեկավարի պաշտոնը ստանձնել է Սուրեն Շահվերդյանը: Այս մասին Համազգայինի դերասանները պատահաբար են իմացել ու համարում են դա հերթական սադրիչ քայլը:

Երկու խոսք այն մասին, թե ինչու է անհնար ներկայիս տնօրենի հետ աշխատելը:
«Թատրոն մտնելու առաջին իսկ օրից իր ծրագրային ելույթում պարոն Չալդրանյանը հայտարեց, որ եկել է նոր թատրոն ստեղծելու: Նոր թատրոն ստեղծելու կարիք չկա, պարոն Չալդրանյան, մենք ունենք մեր թատրոնը` իր էսթետիկայով, իր գեղարվեստական մտածողությամբ, որը կարող է մեկին դուր գալ, մեկին անճաշակ թվալ, մեկին` անլուրջ, բայց մենք ունենք մեր տեսակը, և այդ տեսակը ստեղծվել է տառապանքի գնով, ստեղծվել է հզոր անհատների կողմից` Սոս Սարգսյան, Շահում Ղազարյան, Մայիս Կարագյոզյան, Հրաչյա Գասպարյան, Կարեն Ջանիբեկյան, Գալյա Նովենց, թույլ տվեք ասել` Դավիթ Հակոբյան, Կարինե Ջանջուղազյան, և երկրորդ անգամ վերածնվել է այս երիտասարդ սերնդի շնոհիվ, որ բառիս բուն իմաստով մեծացել-աճել է այդ հզորների կողքին,- ասաց Դավիթ Հակոբյանը, և հավելեց, որ ամբողջ թատրոնով խնդրել էին չհանել Սոս Սարգսյանի մեծադիր պատկերը, կարելի՞ էր հարգել գոնե այդ խնդրանքը:- Բայց` ոչ, դա անճաշակ է, բերվեց ինչ-որ անհասկանալի արձան և դրվեց ոչ ավել-ոչ պակաս «ռոյալի կռիշկայի» վրա: Ռոյալը նվագելու՛ համար է»:

ԱՐՄԱՆ ՆԱՎԱՍԱՐԴՅԱՆԸ հավելեց. «Չալդրանյանն ասաց` ես ձեզ խավիար էի տալիս, դուք ասացիք` հաց ու պանիր ենք ուզում, ես ձեզ շորեր հագցրի, ասացիք` չէ, մենք տրեխներով ենք ուզում ապրել: Ակնարկը Սոս Սարգսյանին է ուղղված, իսկ Սոս Սարգսյանի հիշատակը մենք ենք, մեր թատրոնը, որը կազմաքանդում է ինքը: Գուցե լավ ռեժիսոր է, ես մեծ սիրով եմ աշխատել իր հետո որպես դերասան, բայց դա չի նշանակում, թե ինքը կարող է թատրոն ղեկավարել: Ինքը թատրոնը չի ճանաչում: Մեզ հուդա ու ահաբեկիչ է որակել (երևի ինքը կիսաստված է, մենք չգիտենք): Որևէ ստեղծագործողի հարցրեք` ո՞վ է Վիգեն Չալդրանյանը` մեծամիտ, ինքնահավան, ինքնասիրահարված... Այնպիսի տպավորություն է, որ լեռան ստորոտին նստած, ամպերը հետ է քաշում, որ մեզ տեսնի: Թատրոնը ընտանիք է: Մենք ուզում ենք նորմալ փոխհարաբերություններ»:

ՏԱԹԵՎԻԿ ՂԱԶԱՐՅԱՆԸ փաստեց, որ համազգայինի դահլիճները դարձել են կիսադատարկ, երկու տարում երկու նոր ներկայացում են ունեցել, որից մեկը` ամանորյա ներկայացումը, վստահվել է ուսանողի (որ անվճար բեմադրի), արդյունքում ունեցել են խայտառակ ներկայացում: Հյուրախաղերի չեն մեկնում, փառատոների չեն մասնակցում: Տաթևիկ Ղազարյանը համոզված է` Չալդրանյանը, նախ և առաջ վատ տնօրեն է:
Սոս Սարգսյանի այրին` ՆԵԼԼԻ ՍԱՐԳՍՅԱՆԸ, ներկա էր ասուլիսին. անսալով լրագրողների խնդրանքին, նա նույնպես իր խոսքն ու մտահոգությունը հայտնեց, մասնավորապես նշելով, որ թատրոնի ներկայացումները մաշվում են. «Հարցրել եմ Վիգենին` աշխատու՞մ ես դերասանների առոգանության, ձայնի, ինտոնացիայի վրա, պարզվում է` ոչ, որովհետև իրեն դա չի հետաքրքրում: Չգիտի կամ չի ուզում»:

Հավելենք, որ Համազգայինի դերասանները գեղարվեստական ղեկավարի պաշտոնում տեսնում են Նարինե Գրիգորյանին, տնօրենի` Արման Նավասարդյանին:

Արմինե ՍԱՐԳՍՅԱՆ

Լուսանկարներ

Հեղինակի նյութեր

• Պատմության վկաները
• Վերացող ծաղիկներ
• Ձեռք մեկնելու գաղափարը առաքելության վերածվեց
• «Մի նայեք, որ փոքր է մեր երկիրը, եթե արդուկով այս սարերը հարթեցնեք, Չինաստանից մեծ կլինի»
• «Բանկ օտոման» գործողությունը ժամանակին ցնցել էր ամբողջ Եվրոպան
• «Դրսից մեզ վրա կա­րող են ազ­դել միայն ներ­սի գոր­ծիք­նե­րով»
• «Ե­րե­սուն տա­րի ձգ­վեց մեր ան­կա­խու­թ­յան պատ­մու­թ­յու­նը, մենք շա­հե­ցի՞նք»
• Մշա­կույ­թը հեռ­վից հե­ռու պահ­պա­նե­լու հույ­սով
• Անի­մա­ցիան, աշ­խարհն ու մենք
• «Մեր տա­րածք­նե­րը փոք­րա­ցան, ո­րով­հետև այդ­պես էլ չհաս­կա­ցանք, որ պետք է խմենք մեր բա­ժա­կով»
• Արվեստի ուժը
• Նոր մա­տե­նա­շա­րը ներ­կայաց­նում է արևմտա­հայ և ս­փ­յուռք­յան գրող­նե­րի
• Բե­մը կեն­դա­նու­թ­յուն է ստա­նում ա­ռայժմ միայն մա­նուկ­նե­րի հա­մար
• «Գիրք սիրողների համար սա իսկական մկնդեղ է` հյութեղ ու անտանելի»
• Հա­մաշ­խար­հա­յին դա­սա­կան­նե­րի ստեղ­ծա­գոր­ծու­թ­յուն­նե­րը՝ դու­դու­կով
• «Բնակ­չու­թ­յու­նը պատ­րաստ չէ, բայց տար­վում են աշ­խա­տանք­ներ»
• Ամա­նո­րի գի­շե­րը դի­մա­վո­րե­լու են ե­կե­ղե­ցում
• «Ջա­զի մեջ զգաց­վում է ապ­րածդ ժա­մա­նա­կաշր­ջա­նը»
• «Ե­թե չլի­ներ Փե­լե­շ­յա­նը, կար­ծում եմ, դեռևս գտած չէի լի­նի կի­նո­յում իմ ու­ղին»
• «Հու­շար­ձան­ներն այդ տա­րածք­նե­րի պատ­կա­նե­լու­թ­յան անձ­նագ­րերն են»

Մեկնաբանություններ